ข้าวเม่า

ความหมาย

ข้าวเม่า  คือ  ข้าวที่ได้จากกรมวิธีการแปลรูปของข้าวจากรวงข้าวอ่อนๆที่พึ่งเริ่มออกรวง โดยผ่านกระบวนการตำ ข้าวที่ได้จะเป็นสีเขียวซึ่งในสมัยโบราณจะเรียกสีที่ได้นี้ว่า เม่า และเรียกกันติดปากมาจนถึงปัจจุบันว่าข้าวเม่านั่นเอง

ที่มาของการผลิตข้าวเม่า

ในอดีตบ้านน้อยนาดี หมู่ที่ 13 ตำบล ห้วย อำเภอ ปทุมราชวงศา จังหวัด อำนาจเจริญ เป็นสถานที่ที่มีการทำการเกษตรและไร่นาเป็นจำนวนหลายไร่ เนื่องจากรายได้จากการทำนาในแต่ละปีอาจไม่เพียงพอต่อรายจ่ายเพราะมีเพียงฤดูกาลละครั้ง ชาวบ้านจึงได้คิดค้นวิธีการสร้างรายได้เสริมโดยการเพิ่มมูลค่าข้าวธรรมดาให้กลายเป็นข้าวเม่าในรูปแบบการแปลรูปข้าวที่แปลกใหม่และมีรสชาติอร่อยไม่มีการย้อมสี ปราศจากสารเคมี ซึ่งในแต่ละปีจะผลิตได้เพียงหนึ่งครั้งเริ่มจากเดือนพฤศจิกายน-เดือนกันยายน ซึ่งสามารถสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านได้ถึงปีละ 10,000-20,000 บาทต่อปี แต่ก็ขึ้นอยู่กับไร่นาด้วยหากมีมากก็สามารถผลิตได้มาก ทั้งนี้ชาวบ้านจึงได้ผลิตข้าวเม่าออกขายประจำทุกปีและสืบทอดกรมวิธีการทำข้าวเม่ามาจนถึงปัจจุบัน

กรมวิธีการผลิตข้าวเม่า

1. เริ่มจากการเก็บเกี่ยวข้าวอ่อนๆให้ได้ปริมาณตามต้องการ

2. นำรวงข้าวที่ได้มาแยกเมล็ดข้าวออกจากใบข้าวซึ่งสามารถใช้วิธีการฟาดข้าวให้เมล็ดหลึดออกหรือใช้ล้อจักรยานปั่นออก

3. นำเมล็ดข้าวที่แยกแล้วมาล้างทำความสะอาดและคัดเลือกเมล็ดข้าวที่ลอยออกเพราะเป็นข้าวที่ฝ่อหรือไร้เมล็ด

4. นำข้าวที่ผ่านการคัดเลือกแล้วเทลงในกระทะและคั่วโดยใช้ไฟอ่อนๆประมาณ 1-2 ชั่วโมง

5. ข้าวที่คั่วแล้วนำมาตากให้เย็นพอประมาณ

6. เทลงครกตำข้าวเม่าและตำจนเมล็ดข้าวแตกแยกออกจากเมล็ดหรือประมาณ 2-3 ชั่วโมง

7. นำข้าวที่ตำได้ที่แล้วเทลงกระด้งแล้วฝัดให้เปลือกข้าวหลุดออก

8. บรรจุภัณฑ์และส่งออกจำหน่าย

ประโยชน์

1. สร้างรายได้เสริมให้แก่ชาวบ้านในพื้นที่ที่ผลิต

2. เป็นข้าวที่ไม่มีการปนเปื้อนสารเคมีปลอดภัยต่อร่างกาย

3. มีรสชาติและกลิ่นที่ไม่เหมือนข้าวชนิดอื่น

ภาคผนวก

ข้าวที่ใช้ในการผลิตข้าวเม่า

อุปกรณ์ที่ใช้ในการตำ

การคั่วข้าวเม่า

ตากข้าวที่ผ่านการคั่วแล้ว

ผลิตภัณฑ์ที่ได้