ตระกร้าพลาสติก

ความหมาย

        

          ตระกร้าพลาสติก หมายถึง ตระกร้าที่สานมาจากเส้นพลาสติกที่มีลวดลายที่สวยงาม

ที่มาของการทำตระกร้าพลาสติก

          จากการสำรวจความเป็นอยู่ภายในชุมชนพบว่าในฤดูเสร็จจากการทำนา ชาวบ้านภายในชุมชนไม่มีอาชีพเสริมในการประกอบรายได้ทำให้ชาวบ้านบ้างส่วนต้องไปทำงานในเมืองหลวงหรือต่างจังหวัด

ดังนั้นทางองค์การบริหารส่วนตำบลโนนงามจึงจัดโครงการพัฒนางานฝีมือให้กับชาวบ้านในชุมชนเรียนรู้เพื่อนไฃำมาประกอบให้เกิดรายได้แก่ตนเอง

กรมการผลิตตระกร้าพลาสติก

          1.เริ่มจากการตัดเส้นพลาสติกจำนวน 21 เส้น ยาว 150 ซม.

          2.นำเส้นพลาสติกทั้ง 21 มาสานเข้าด้วยกัน ทำก้นของตระกร้า

          3.เริ่มขึ้นรอบข้างของตระกร้า

          4.ทำการเก็บรายละเอียดของเส้นพลาสติกให้สวยงาม

          5.จากนั้นทำการใส่สายของตระกร้า ซึ่งสายของตระกร้าเราสามารถเลือกว่าจะเอาสายแบบไหนก็ได้ตามใจชอบ

ประโยชน์

           1.สร้างรายได้ให้กับครอบครัว

           2.ทำให้ชุมชนมีความก้าวหน้าในการประกอบอาชีพ

ภาคผนวก

   อุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต

   การสานก้นตระกร้า

การขึ้นรอบข้างตระกร้า

เก็บรายละเอียดของตระกร้า

ผลิตภัณฑ์

ผ้าไหม

ความหมาย

ผ้าไหม  เป็นผ้าที่ชาวบ้านทำจากการเลี้ยงไหมแล้วมาทำการมาต้มจนได้เป็นเส้นใยของเส้นไหมแล้วมาทำการทอ

ที่มาของผ้าไหม

ในอดีตบ้านม่วงโป้ หมู่ที่ 1,2 เป็นหมู่บ้านที่มีความยากจนทำให้ชาวบ้านในหมู่บ้านต้องพากันปลูกต้นฝ้ายเลี้ยงไหมเพื่อนำเอามาทำเป็นเส้นใยไหมที่ใช่ทอเป็นเครื่องนุ่งห่ม จนต่อมาปุจจุบันชาวบ้านม่วงโป้ได้สืบสานวัฒนธรรมการเลี้ยงไหม โดยที่มีกลุ่มแม่บ้านจัดทำเป็นกลุ่มใหม่และจัดจำหน่ายให้กับผู้คนที่สนใจ

วิธีทำ

1. หาเก็บฝ้ายที่ได้จากธรรมชาติหรือรังของตัวไหม

2. นำมาต้มเพื่อให้ฝ้ายแตกตัว

3. นำมาปั่นให้เป็นเส้นและย้อมสี

4. เก็บใส่หลอดหรือบรรจุภัณฑ์

5. นำมามัดสอดเรียงตามหูกตามภูมิปัญญาชาวบ้าน

6. นำเส้นด้ายมาสอดไปมาและพัดหูก

7. เมื่อได้ยาวพอสมควรแล้วนำมาตกแต่งขอบให้สวยงาม

8. สามารถนำไปจำหน่ายหรือใช้นุ่งห่ม

ข้าวเม่า

กระติบข้าว

ความเป็นมาของกระติบข้าว

กระติบข้าวเป็นภาชนะใส่ข้าวที่เราทำการนึ่งเสร็จแล้วเก็บไว้รับประทานและยังเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายายของเราได้ทำต่อกันมา โดยที่ในบ้านม่วงโป้ได้เป็นหมู่บ้านที่มีการจักรสานและหนึ่งในนั้นมีกระติบข้าวด้วยซึ่งได้ทำการจักรสานและจำหน่ายที่ปากทางเข้าหมู่บ้านเป็นแหล่งรวมเครื่องจักรสานของบ้านม่วงโป้

วัสดุอุปกรณ์

1. ไม้ไผ่บ้าน                       

2. ด้ายไนล่อน

3. เข็มเย็บผ้าขนาดใหญ่                       

4.   กรรไกร

5. มีดโต้                                  

6. เลื่อย

7. เหล็กหมาด (เหล็กแหลม)    

8. ก้านตาล

9. เครื่องขูดตอก                       

10. เครื่องกรอด้าย

ขั้นตอนการทำ

1. การเตรียมไม้ไผ่สำหรับการสานกระติบข้าวนั้น ควรมีอายุไม่เกินหนึ่งปี โดยเลือกไผ่ที่โตเพียงฝนเดียวมาทำก่องข้าวหรือสานกระติบ สำหรับไผ่ที่ใช้ทำกระติบได้ดีที่สุดจะมีอายุประมาณ 4-5 เดือน

2. เมื่อเหลาไม้ไผ่จนมีขนาดเหลือความหนาประมาณ 0.05 เชนติเมตร ก็จะขูดเสี้ยนไม้ออก เพื่อให้ตอกมีความเรียบและอ่อนบางที่สุด กระติบที่ได้ก็จะสวย และเวลาสานถ้าหากว่าเป็นตอกอ่อนก็จะทำให้สานง่ายไม่เจ็บมืออีกด้วย

 3. เมื่อได้ตอกมาประมาณ 100-150 เส้นแล้ว ก็จะเริ่มสานกระติบข้าวได้ เมื่อลงมือสานมักจะเริ่มต้นสานใช้ตอก 6 เส้น แล้วสานด้วยลายสอง โดยทิ้งชายตอกให้เหลือประมาณ 5 เซนติเมตร เมื่อสานได้ยาวจนชายตอกอีกด้านเหลือประมาณ 3 เซนติเมตรให้นำชายทั้งสองข้างมาประกับกันโดยใช้ลายสอง

4. การขึ้นลายกระติบ ซึ่งจะขึ้นอยู่กับความต้องการของคนที่สานว่าต้องการใช้ลายอะไร เพราะแต่ละลายจะขึ้นต่างกัน ลายกระติบที่นิยมสาน คือ“ลายข้างกระแตสองยืนและสามยืน” 

5. ส่วนก้นของกระติบข้าวนั้นจะสานเป็นแผ่นแบนสองอันมาประกบกันเข้าแล้วผูกติดกับส่วนตัวกระติบ เรียกขั้นตอนนี้ว่า “อัดตุ๋” ซึ่งมีการเย็บอยู่สองวิธีคือ การเย็บโดยใช้หวาย กับเย็บด้วยการใช้ด้ายเย็บ

6. ฐานของกระติบ ซึ่งคนอีสานจะเรียกว่า “ตีนติบข้าว” เป็นส่วนหนึ่งมี่ต้องรับน้ำหนักและจำเป็นที่จะต้องทำให้แข็งแรง ดังนั้นส่วนใหญ่จึงใช้ก้านตาลมาเหลาแล้วโค้งให้เป็นวงกลมเท่ากับขนาดของก้นกระติบข้าว 

7. ฝากระติบข้าวนั้นจะสานเช่นเดียวกับตัวกระติบเพียงแต่ให้ใหญ่กว่าเพื่อสวมครอบปิดเปิดได้ กระติบข้าวที่สานเสร็จแล้วไม่ควรเก็บไว้ในที่ชื้น เพราะจะทำให้ขึ้นราได้ง่ายและมีมอดเจาะ และควรเก็บไว้ในที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก

ภาคผนวก

เครื่องใช้ภายในบ้าน

สาระน่ารู้

คุณประโยชน์ของข้าวกล้องงอก

เครื่องนุ่งห่ม